ՑԱՆԿ
որոնում
%

Զանգեզուրի պղնձամոլիբդեն­ային կոմբինատ

Հայաստանի Հանրապետության առաջատար հանքարդյունաբերական ձեռնարկություն

Մեր մասին

Մոլիբդենի խոշորագույն արտադրողներից մեկն աշխարհում

Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատը գտնվում է Հայաստանի Հանրապետության հարավում՝ Սյունիքի մարզի Քաջարան քաղաքում։ Շահագործում է տարածաշրջանի՝ մոլիբդենի ու պղնձի պաշարներով ամենամեծ հանքավայրը և ՀՀ-ում առաջատարն է արտադրության ծավալներով։

Տեղադրություն

Քաջարանի հանքավայրը տեղակայված է Զանգեզուրի լեռնաշղթայի ելուստներից մեկի վրա, Ողջի գետի հովտում։ Ռելիեֆը խիստ կտրտված է՝ 1800-3900 մետր բացարձակ նշակետերով։ Գործող բացահանքը գտնվում է Քաջարան քաղաքից 1,7-2,5 կմ հարավ-արևմուտք, ծովի մակարդակից մոտ 2200 մ բարձրության վրա։

Տարածքը բարձր ռելիեֆային է, բացահանքի անմիջական հարևանությամբ մինչև 4000 մ բարձրությամբ լեռներ են: Հարստացուցիչ ֆաբրիկան գտնվում է Քաջարանի հանքավայրի մոտ՝ Արծվանիկի պոչամբարից ուղիղ գծով շուրջ 27 կմ հեռավորությամբ։

01/ 03

Պատմություն

Մեր պատմությունը

ԶՊՄԿ-ն, մասնավորապես՝ հանքավայրը, հարուստ պատմություն ունի և կարևոր դեր է խաղում երկրի ու տարածաշրջանի զարգացման գործում։

Առաջին երկրաբանական հետազոտություն

Հանքավայրը հնագույն պատմություն ունի։ Սակայն երկրաբանական լուրջ հետազոտությունները սկսվել են 1880-ական թվականներին։

Գտնվելով ժամանակի հաղորդակցության ճանապարհներից զգալիորեն հեռու՝ հանքը սկզբնական շրջանում անկանոն է շահագործվել։ Կոմբինատի կազմավորման և անխափան գործունեության պատմությունը սերտորեն կապված է Հայաստանում խորհրդային կարգերի հաստատման հետ, երբ ազգայնացվում են լեռնահանքային ձեռնարկությունները, մետալուրգիական գործարանները, հանքերը։

Լայնածավալ աշխատանքների մեկնարկ

1924-25 թվականներին սկսվում են հումքային ռեսուրսների, գունավոր և արժեքավոր մետաղների որոնման երկրաբանահետախուզական լայնածավալ աշխատանքներ։

Քաջարանի հանքավայրը ևս լրջագույն ուսումնասիրությունների է ենթարկվում (1930-1933 թթ.), ինչի արդյունքում պղնձի, մի շարք այլ մետաղների հետ հաստատվում են նաև մոլիբդենի հարուստ պաշարներ։

Քաջարանի հանքավայրի տեղեկագիր

1936 թվականին կազմվում է Քաջարանի հանքավայրի տեխնիկատնտեսական տեղեկագիր, որն արժանանում է ԽՍՀՄ գիտությունների ակադեմիայի և Գունավոր մետալուրգիայի ժողկոմատի հավանությանը։ Քաջարանի պղնձամոլիբդենային կոմբինատ կառուցելու խնդիր է դրվում։

գործարանի կառուցում

1940 թվականի վերջերին սկսվում է կոմբինատի շինարարությունը, որն ընդհատվում է՝ պայմանավորված Հայրենական Մեծ պատերազմով, և շարունակվում պատերազմի ավարտից հետո միայն։ 1949 թ. կառուցվում է փորձնական հարստացուցիչ ֆաբրիկան, իսկ արդեն 1952-ին կոմբինատը տալիս է իր առաջին արտադրանքը՝ դրանով իսկ սկիզբ դնելով անխափան շահագործման պատմությանը։

շահագործման բաց եղանակ

Հանքավայրն ի սկզբանե շահագործվում էր ստորգետնյա եղանակով, հետագայում կազմակերպվում է վերգետնյա հանքարդյունահանում, իսկ 1962 թվականից մինչ օրս հանքը շահագործվում է բացառապես բաց եղանակով։

աշխատանքի դադարեցում ԵՎ վերսկսում

1991 թվականին Խորհրդային Միության փլուզումից հետո առաջացած տնտեսական ճգնաժամի հետևանքով դադարեցվում է կոմբինատի գործունեությունը։ Վերագործարկվում է 1994 թվականին։

ԳՈՐԾԱՐԱՆԻ ՄԱՍՆԱՎՈՐԵՑՈՒՄ

2004 թվականի դեկտեմբերին Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատը մասնավորեցվել է։ Բաժնետոմսերի վերահսկիչ փաթեթը ձեռք է բերել գերմանական «Քրոնիմետ մայնինգ» ընկերությունների խումբը։

Նոր բաժնետերեր

2021 թվականին «ԶՊՄԿ» ՓԲԸ-ի բաժնետոմսերի վերահսկիչ փաթեթը ձեռք է բերել կառավարող բաժնետեր «Արդյունաբերական ընկերությունը»։ Ընկերության բաժնետոմսերի մի մասը պատկանում է Հայաստանի կառավարությանը։

Մանրամասները՝ հղումով
1880
1924
1936
1940
1962
1994
2004
2021
1880 1880
1924 1924
1936 1936
1940 1940
1962 1962
1994 1994
2004 2004
2021 2021

Մենք աշխատում ենք բոլորիս ապագայի համար՝ զարգացնելով պատասխանատու արդյունահանում

Ավելին

Մենք արդյունահանում ենք մոլիբդենի և պղնձի խտանյութեր, որոնցից ստացված մետաղներն անհրաժեշտ են ամենօրյա սպառման հազարավոր ապրանքատեսակներ արտադրելու համար։ Դրանք անփոխարինելի են ժամանակակից հասարակության համար և նպաստում են կյանքի որակի բարելավմանը։

Մեր արտադրած հիմնական ռեսուրսները կարևոր են տնտեսական շարունակական աճ գրանցելու և ածխածնային հետքի կրճատման տեսանկյունից։ Մենք պարտավորվել ենք ապահովել այդ ռեսուրսների անվտանգ, պատասխանատու և արդյունավետ մատակարարումը:

22մլն տ
Հանքաքարի
տարեկան արտադրություն

Արտադրական օղակներ

Լեռնային արտադրամաս. իրականացվում է պղնձի և մոլիբդենի հանքաքարի արդյունահանում և տեղափոխում

Հանքաքարի ջարդման և տեղափոխման արտադրամաս. մանրացվում է հանքաքարը

Հարստացուցիչ ֆաբրիկա. վերամշակվում է հանքաքարը, ենթարկվում ֆլոտացիայի (պղնձի և մոլիբդենի խտանյութերի ջրազրկում և չորացում, վերջնական արտադրանքի ստացում)

Պոչամբար. հիդրոտեխնիկական բարդ կառույց՝ նախատեսված հանքարդյունաբերական և հանքաքարի վերամշակման մնացորդների պահեստավորման համար

01/ 04